REKUPERACJA
Pojęcie rekuperacji jest to zjawisko generalnie, związane z odzyskiwaniem energii z różnych mas powietrza przepływających przez energooszczędne urządzenie zwane rekuperatorem.
Rekuperator, z technicznego punktu widzenia, jest nowoczesnym urządzeniem wentylacyjnym odzyskującym energię cieplną, dzięki czemu umożliwia ograniczanie strat ciepła, które spowodowane jest wymianą powietrza przez instalację wentylacyjną.
Celem stosowania rekuperatorów różnych typów jest oszczędzanie energii oraz dostarczanie czystego i świeżego powietrza, a także obniżenie kosztów eksploatacyjnych budynków mieszkalnych, co przy ogrzewaniu/chłodzeniu w naszej strefie klimatycznej z roku na rok kosztuje coraz więcej (zwiększanie cen paliw i energii) i powoduje straty nie tylko materialne, ale również środowiskowe, dotyczące każdego z nas. Jednak coraz większa wiedza inwestorów oraz znacznie łatwiejsza dostępność materiałów poprawiających technologię energooszczędności urządzeń, powodują zmianę świadomości i łatwiejszą decyzję o zakupie i modernizacji.
Ważne : Zasada działania
Głównym zadaniem rekuperatora jest usuwanie zużytego powietrza i dostarczanie świeżego powietrza z zachowaniem odpowiednich parametrów - temperatury, wilgoci, wydajności.
Ciepłe powietrze pobierane z zewnątrz za pomocą wentylatora nawiewnego przechodzi najpierw przez filtry, gdzie usuwane są zabrudzenia (w tym kurz, pyłki), a następnie jest wtłaczane do wymiennika ciepła. Jednocześnie zużyte powietrze z pomieszczeń jest wyciągane za pomocą wentylatora wywiewnego i również kierowane do wymiennika ciepła. Te dwie masy powietrza dalej przetłaczane są przez wymiennik ciepła, lecz w przeciwnych kierunkach i co jest ważne - bez możliwości mieszania.
Obudowa zewnętrzna
Obudowy rekuperatorów wykonane są zazwyczaj ze stali ocynkowanej i np. malowanej na kolor RAL. Wymiary obudowy są zoptymalizowane i dostosowane wielkością do wydajności powietrza w poszczególnych typoszeregach. Dzięki optymalizacji całe urządzenie nie wymaga dużej przestrzeni montażowej. Ponadto może być mocowane zarówno poziomo, jak i pionowo - w zależności od potrzeb wynikających wielkości pomieszczeń przewidzianych do montażu. Obudowa jest częściowo izolowana termicznie, a częściowo akustycznie, co powoduje ograniczenie strat energii i zmniejszenie kosztów eksploatacji.
Króćce amortyzacyjne
W skrócie można powiedzieć, iż jest to materiał łączący urządzenie z instalacją wentylacyjną. Średnice przyłączy rekuperatora w zależności od wydajności i od typu wynoszą 160, 200 lub 250mm lub więcej w zależności od typoszeregu urządzeń i danego producenta. Króćce amortyzacyjne zakończone są najczęściej uszczelkami wykonanymi z gumy EPDM. Oznacza to, że taki system posiada najwyższą klasę szczelności D.
Urządzenia wprawiające powietrze w ruch
Rekuperatory powinny być wyposażone w wentylator nawiewny oraz wywiewny, a same wentylatory posiadać silniki typu AC. Konstrukcja wentylatorów powinna zapewniać długą żywotność urządzenia, niski poziom hałasu nawet przy wysokich prędkościach obrotowych oraz stosunkowo niskie zużycie energii elektrycznej - spełniające wymogi zawarte w polskich i europejskich normach. Każdy z wentylatorów powinien gwarantować optymalną pracę rekuperatora, uwzgledniającą wydajność całej instalacji i krotność wymian.
Filtry powietrza
Filtry powietrza zastosowane w rekuperatorach każdej firmy powinny dodatkowo podnosić czystość nawiewanego powietrza z pewnymi zabrudzeniami zewnętrznymi np. kurz, pyłki. System filtrowania wyposażony powinien być w filtry minimum klasy EU3 lub większej (im wyższa klasa filtrowania, tym lepsze będą parametry powietrza nawiewanego, co stanowi wartość dodaną dla każdego użytkownika).
Wkład filtrujący składa się z obudowy plastikowej lub metalowej oraz maty filtracyjnej.
Odzysk wilgoci - co to za zjawisko i w jaki sposób odbywa się w urządzeniu
Rekuperatory wielu producentów posiadają funkcję odzysku wilgoci, co oznacza, że rekuperatory tak wyposażone potrafią odzyskać nie tylko ciepło, ale również wilgoć nagromadzoną w usuwanym powietrzu z pomieszczenia. Funkcja ta pozwala przekazać tę wilgoć do świeżego powietrza zewnętrznego nawiewanego do pomieszczenia. Działanie to jest szczególnie ważne i przydatne w pomieszczeniach, gdzie jest wysuszane powietrze (np. w sypialniach), szczególnie podczas ogrzewania porą zimową instalacjami centralnego ogrzewania, lub kominkami.
By-pass - co to jest i jakie jest jego zastosowanie w urządzeniu
Rekuperatory wielu producentów wyposażone są w funkcję by-pass i ogólnie możemy powiedzieć, iż jest to funkcja obejścia w urządzeniu, która przy pewnych spełnionych kryteriach programu lub nastawionych parametrów przepuszcza powietrze przez wewnętrzny element centrali, zamiast przez wymiennik. By-pass jest funkcją automatyczną urządzenia, wystarczy tylko ustawić wysokość temperatury nawiewanego powietrza do pomieszczeń, a system będzie samodzielnie sterował, czy powietrze zaciągane z zewnątrz ma przechodzić przez wymiennik, czy przez ten właśnie element centrali.
Jak należy dobierać rekuperatory
Prawidłowy dobór rekuperatora ma bardzo znaczący wpływ na poprawną pracę całej instalacji wentylacyjnej, ponieważ nawet najlepszej klasy rekuperator nie będzie spełniał naszych oczekiwań, jeśli zostanie źle dobrany. W wyniku popełnienia takiego błędu obliczeniowego przez niedoświadczoną osobę, komfort przebywania w wentylowanym w ten sposób pomieszczeniu znacząco spada, a koszty eksploatacyjne stają się niezwykle wysokie.
Zabezpieczenie przed oszronieniem i oblodzeniem wymiennika
Rekuperatory wielu producentów posiadają (jednak w dodatkowym wyposażeniu, płatnym oddzielnie) system zabezpieczenia wymiennika przed szronieniem i zamarznięciem w niskich temperaturach. Zabezpieczenie takie jest niezwykle ważne, ponieważ w przypadku pojawienia się lodu w wymienniku często doprowadza do zatkania jego kanalików, a co się z tym wiąże całkowitego uniemożliwienia odzysku ciepła i bezpiecznej pracy systemu. Zbyt duże nagromadzenie wody może więc doprowadzić do zalania urządzenia, lub w przypadku oblodzenia do zatkania wymiennika, a w konsekwencji znaczącego spadku stopnienia odzysku lub całkowitego przestania działalności.
Dlatego bardzo ważne jest, żeby proces ochładzania powietrza przebiegał bez wykraplania się pary wodnej z przepływających mas powietrza ochładzania, co jest możliwe na dwa sposoby.